Εξωκρανιακή φλεβική ροή στους ασθενείς με σκλήρυνση

Ας είμαστε τυπικοί, και ας δημοσιεύσουμε άλλη μία έρευνα που χρησιμοποίησε υπέρηχο και δε βρήκε πρόβλημα παλίνδρομης ροής στις σφαγίτιδες σε κανέναν από τους είκοσι εφτά ασθενείς με σκλήρυνση, αλλά το βρήκε σε έναν από τους τριάντα δύο υγιείς.

Extra-cranial venous flow in patients with multiple sclerosis

Η έρευνα εκπονήθηκε σε πανεπιστημιακό τμήμα νευρολογίας του Ισραήλ και δημοσιεύτηκε το καλοκαίρι.  Τέσσερα από τα πέντε κριτήρια του Zamboni τέθηκαν σε αναζήτηση, όλα δηλαδή πλην την ενδοκρανιακής παλινδρόμησης, με μηχάνημα όχι Esaote, αλλά Philips.  Ωστόσο τονίζουν πως ο γιατρός που πραγματοποίησε την εξέταση διέθετε εικοσάχρονη εμπειρία στον υπέρηχο.

Δεν είναι ότι δε βρήκαν φλεβικές ανωμαλίες.  Είναι ότι τις βρήκαν στο ίδιο περίπου ποσοστό σε υγιείς και ασθενείς, όπως δείχνει το διάγραμμα παρακάτω, που συγκρίνει το ποσοστό ανδρών και γυναικών, σε κάθε ομάδα, που διέθετε τουλάχιστο μία ανωμαλία από τα τέσσερα κριτήρια Zamboni.

Το συμπέρασμα που προέκυψε έπειτα από αυτά είναι πως οι ασθενείς με MS δεν επιδεικνύουν "περισσότερο" CCSVI από υγιείς.  Εγώ, εντούτοις, θα σταθώ σε κάτι άλλο που αναφέρεται ρητά δύο φορές στην εργασία τους, χωρίς οι ίδιοι να το κρίνουν σημαντικό: πως, αξιολογώντας την ροή και ανατομία των ασθενών, είδαν ότι κανένας ασθενής δεν εμφάνιζε ίδιο πρότυπο ροής με άλλον ασθενή.  Παράπλευρο δίκτυο;  Φλεβική ανεπάρκεια;  Δευτερεύουσες ανωμαλίες όπως υποπλασίες ή απλασίες;  Δεν εξηγούν, αλλά το γεγονός ότι αυτό περιγράφηκε μόνο στους ασθενείς είναι σημαντικό, κατά τη γνώμη μου.

In contrast, we found that the blood flow direction in the IJVs was normal in all subjects except for one healthy control. When aiming to detect at least one parameter of abnormal venous flow per subject, two parameters or three parameters there was no significant difference between MS patients and control. We found no evidence to suggest that MS patients have excess of CCSVI as tested in our Doppler laboratory. In addition, we failed to observe a typical venous flow pattern in MS patients. We did observe a higher proportion of male patients with VFAs in the control group. The meaning of this is yet to be determined.

VFA: venous flow abnormality.

Το δεύτερο εντυπωσιακό στοιχείο, που αναδεικνύεται και από το διάγραμμα, είναι πως οι άντρες εμφανίζουν συνολικά, είτε ως υγιείς είτε ως ασθενείς, περισσότερες φλεβικές ανωμαλίες από τις γυναίκες, με τους υγιείς άντρες να έχουν περισσότερες ανωμαλίες από ασθενείς γυναίκες και άντρες ταυτόχρονα (πώς έγινε αυτό;).

Όπως είναι φυσικό, τα πενιχρά αυτά αποτελέσματα έδωσαν το αναπόφευκτο συμπέρασμα:

In conclusion, our findings contrast with the hypothesis that altered venous hemodynamics plays a causative role in the pathogenesis of multiple sclerosis. Based on our results, as well as previous reports, we believe that CCSVI cannot play an important role in pathogenesis of MS. Unless new and convincing data regarding the role of CCSVI in MS pathogenesis is presented, invasive and potentially dangerous endovascular procedures should be avoided.

Γιατί εγώ είμαι πεπεισμένη πως αν αυτοί οι είκοσι εφτά ασθενείς έκαναν επεμβατική φλεβογραφία σε έμπειρο γιατρό θα κατέληγαν όλοι τους με διάγνωση τουλάχιστο δύο διαφορετικών ανωμαλιών, ενώ οι υγιείς όχι, αν είναι όντως υγιείς;  Γιατί αυτό δείχνει η εμπειρία από τις επεμβάσεις, που φαίνεται να απέχει παρασάγγας από τις μελέτες με υπέρηχο.

Γιατί απέχει, τότε; Αν αφήσουμε στην άκρη τα επιχειρήματα πως α. το δείγμα τους ήταν μικρό, β. δε χρησιμοποιήθηκε κατάλληλο μηχάνημα, γ. δεν ελέχθησαν οι ενδοκρανιακές φλέβες, δ. δεν ήταν blinded οι γιατροί, ε. η έρευνα έγινε για λογαριασμό νευρολόγων - αν αφήσουμε στην άκρη όλα αυτά τα επιχειρήματα, πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά πως ίσως δε γίνεται να εντοπίζεται το CCSVI στον υπέρηχο, αφού είναι δυναμικό φαινόμενο ροής.  Μα τότε πως το βρήκε ο Zamboni σε ποσοστό "δραματικό", όπως χαρακτηρίζεται σε αυτή την εργασία το 100%;  Υπερτόνισε ο Zamboni την αξία του υπερήχου;  Δε θα έπρεπε να το βρίσκουν πιο συχνά, αν όχι σε απόλυτα νούμερα, και άλλοι γιατροί;  Μήπως το CCSVI έχει εξάρσεις και υφέσεις και δεν είναι πάντα απεικονίσιμο ως πρόβλημα ροής; Ειλικρινά, μου διαφεύγουν οι απαντήσεις σε όλα αυτά, και ειλικρινά πιστεύω πως όσοι δεν το βρίσκουν δεν είναι πάντα κακόπιστοι απέναντί του.  Και ενώ είμαι πεπεισμένη πως η επεμβατική φλεβογραφία θα έδειχνε άλλη εικόνα, δεν καταλαβαίνω γιατί αυτοί εδώ βρήκαν ανωμαλίες και στους υγιείς.