Φλέβα πάσαν έκερσεν

Τελικά όπου εμπλέκεται σφαγίτιδα φλέβα, υπάρχει ένας πόλεμος τριγύρω.

Στο απόσπασμα από την Ιλιάδα του Ομήρου που ακολουθεί, ο Αντίλοχος, πιστός φίλος του Αχιλλέα και του Πατρόκλου, ορμάει στη μάχη εναντίον του Θόωνα και τον σκοτώνει, αφού πρώτα τον τραυματίζει σε μία μεγάλη φλέβα του λαιμού, η οποία οι ιστορικοί εικάζουν πως είναι η έσω σφαγίτιδα.

Ἀντίλοχος δὲ Θόωνα μεταστρεφθέντα δοκεύσας

οὔτασ᾽ ἐπαΐξας, ἀπὸ δὲ φλέβα πᾶσαν ἔκερσεν,

ἥ τ᾽ ἀνὰ νῶτα θέουσα διαμπερὲς αὐχέν᾽ ἱκάνει·

τὴν ἀπὸ πᾶσαν ἔκερσεν· ὃ δ᾽ ὕπτιος ἐν κονίῃσι

κάππεσεν, ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας.

 

Ο Αντίλοχος τον Θόωνα τον τήρησε, ως εστράφη,

και ορμώντας τον εκτύπησε και του’κοψε την φλέβα.

Που άνω εις τα νώτ’ αδιάκοπα πέρα ως το ζνίχι τρέχει,

την έκοψ’ όλην. Έπεσε τ’ ανάσκελα στο χώμα

κείνος μ’ αγκάλες πεταχτές στους ποθητούς συντρόφους.

Σύμφωνα με τον ιστορικό A. R. Thompson ("Homer as a surgical anatomist" Proceedings of the Royal Society of Medicine 45, 1952), η μόνη τέτοια μεγάλη φλέβα που θα μπορούσε να έχει πληγωθεί είναι η έσω σφαγίτιδα.  Το θέμα ανακινήθηκε ξανά σε άλλη εργασία, του 1999, με τίτλο "The Wounds of Iliad".

The wounds of Iliad

The only large vein in the neck, which T. favours, following Homer, is the internal jugular which runs rather superficially and anteriorly, emerging from behind the medial end of the collar bone and proceeding in a line towards the lobe of the ear.

Εκείνος ο πόλεμος κράτησε δέκα χρόνια.  Χρόνια αργότερα, ο ποιητής Γεώργιος Σεφέρης θα θύμιζε τις τραγικές διαστάσεις κάθε πολέμου, πόσω μάλλον εκείνου που βασίζεται σε ψεύτικες ενδείξεις:

Και στην Τροία;

Τίποτε στην Τροία-ένα είδωλο.

Έτσι το θέλαν οι θεοί.

Κι ο Πάρης, μ' έναν ίσκιο πλάγιαζε σα να ήταν πλάσμα

ατόφιο^.

κι εμείς σφαζόμασταν για την Ελένη δέκα χρόνια.

 Το αδειανό πουκάμισο της αυτοανοσίας έριξε στην Οδύσσεια της περιπλάνησης χιλιάδες ασθενείς.  Tα "αντιγόνα-φαντάσματα", τα "αντιγόνα-είδωλα", όπως εύστοχα παρατηρεί ένας άλλος ερευνητής, έχουν συντηρήσει μία φιλολογία υπέρ της αυτοανοσίας η οποία μπορεί να είναι λανθασμένη.  Ο Tveita δίνει τέσσερις πιθανές εκδοχές ενεργοποίησης μίας αυτοάνοσης διαδικασίας, μία από τις οποίες είναι και η "waste management and apoptotic cell antigens".

When cells die, however, such antigens would be sequestered in apoptotic blebs and taken up by phagocytosing cells. Upon phagocytosis, these antigens are made accessible for MHC Class I and MHC Class II presentation, forming a population of dead cell ‘ghost antigens’ effectively only presented on APCs.

The danger model in deciphering autoimmunity

Ο Tveita τίθεται στην εργασία του υπέρ του "σήματος κινδύνου" - danger signal - που μπορεί να σημαίνει, τελικά, μία αυτοάνοση αντίδραση στο σώμα:

In this lies one of the fundamental postulates of the danger model—that autoreactivity per se is a normal aspect of the physiological process of tissue inflammation, whereas the defining characteristic of pathological autoimmunity (autoimmune disease) is the persistence of autoreactivity caused by a continued supply of danger signals (chronic autoreactivity).

Ανέκαθεν υπήρχε μιλιταριστικό λεξιλόγιο στην σκλήρυνση κατά πλάκας: εκστρατεία ενημέρωσης, θεραπευτική φαρέτρα, οπλοστάσιο επιλογών, νέα εποχή-νέα ξεκινήματα, μαζί πολεμάμε, κερδίζουμε τη μάχη.  Ποτέ δεν ορίστηκε όμως ο εχθρός με ακρίβεια.  Πώς θα μπορούσε, άλλωστε;  Το λεξιλόγιο καταρτίστηκε από την πλευρά των θεραπόντων και παπαγαλίστηκε από κάθε ευπειθή στρατιώτη.

Kαι, όπως γίνεται με κάθε γνήσια μυθολογία και θρησκεία, η θεωρία τους βασίστηκε σε αντιγόνα-φαντάσματα, τα οποία, όσο πιο ανύπαρκτα είναι, τόσο πιο ακατάλυτα γίνονται.

Δεν είναι δίκαιος ο αγώνας.

Μία πανελλήνια εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για την σκλήρυνση κατά πλάκας, με τα συνθήματα "Ζούμε την ελπίδα.  Μια νέα εποχή ξεκινά.  Μαζί πιο δυνατοί" γίνεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα, η οποία εκστρατεία προειδοποιεί τους ασθενείς για τον κακό ρόλο των Τ-λεμφοκυττάρων στην MS.

Όπως τόνισε η η Επίκουρη Καθηγήτρια Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπεύθυνη του Ανοσογενετικού Εργαστηρίου της Α' Πανεπιστημιακής Νευρολογικής Κλινικής του Π.Γ.Ν.Α. «Αιγινήτειο» Μαρία Αναγνωστούλη, η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ), ή σκλήρυνση κατά πλάκας κατά την παλαιότερη ορολογία, είναι μία αυτοάνοση εκφυλιστική νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), που προσβάλλει κυρίως νέους ενήλικες, χωρίς να αποκλείεται και η προσβολή παιδιών και μεγαλυτέρων ενηλίκων. Από παθοφυσιολογικής πλευράς, η νόσος αφορά κυρίως σε καταστροφή της μυελίνης σε όλο τον άξονα του ΚΝΣ, δηλαδή εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό, αφού προηγηθεί μία πολύπλοκη φλεγμονώδης διαδικασία ενεργοποίησης των Τ-λεμφοκυττάρων εκτός ΚΝΣ.

Τα Τ-λεμφοκύτταρα, εισερχόμενα στο ΚΝΣ, κινητοποιούν τη συμμετοχή όλων των κυττάρων και παραγόντων του ανοσοποιητικού συστήματος (Β-λεμφοκύτταρα, κυτταροκίνες, μεταλλοπρωτεϊνάσες, συμπλήρωμα κ.λπ.), γεγονός που καταλήγει στην καταστροφή της μυελίνης και στη δημιουργία απομυελινωτικών πλακών και σύντομα οδηγεί και στην καταστροφή νευρικών αξόνων.

Σε ό,τι αφορά τη θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου, επεσήμανε η κ.Αναγνωστούλη, μέχρι προ μηνός στη φαρέτρα των νευρολόγων υπήρχαν διαθέσιμα τόσο οι διάφορες ιντερφερόνες και το glatiramer acetate, που χρησιμοποιούνται από 15ετίας, έχουν αλλάξει πραγματικά το προφίλ της νόσου και έχουν βοηθήσει πολλούς ασθενείς, όσο και το μονοκλωνικό αντίσωμα natalizumab, από τετραετίας, με πολύ καλή ανταπόκριση και βελτίωση της κλινικής εικόνας των ασθενών.

Εκστρατεία Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης

Mμμμ.  Μυρίζει μεσαίωνας.  Μη μου ζητάτε να είμαι επιεικής με νευρολόγους.  Ώρα να πιάσω το σπαθί μου.