Μετα-ανάλυση (2012): η αναποτελεσματικότητα της ιντερφερόνης έναντι του πλασέμπο στους Secondary Progressive

Όχι ότι χρειαζόμασταν άλλη μία έρευνα για να μας το πει αυτό, αλλά ας την καλοδεχτούμε, για να θυμηθούμε και αυτά που σχολιάζαμε λίγο καιρό πριν: πως είμαστε όλοι progressive, πως τα φάρμακα αντιμετωπίζουν μόνο τη φλεγμονώδη πλευρά της νόσου και η όποια ωφέλειά τους εξαντλείται, μάλλον, στην εμφάνιση ηπιότερων υποτροπών (η ίδια η υποτροπή παραμένει ένας δείκτης που δεν είναι αυστηρά συνδεδεμένος με την αναπηρία και αυτός), και όχι στην αντιστροφή ή πρόληψη της αναπηρίας.

Interferon beta for secondary progressive multiple sclerosis.

A major unanswered question is whether this treatment is able to safely reverse or retard the progressive phase of the disease.

Μπορεί, λοιπόν, η ιντερφερόνη να αναστρέψει με ασφάλεια ή καθυστερήσει την προοδευτική μορφή της νόσου; (συγνώμη, αλλά γελάω και μόνο που διατυπώνω την πρόταση).

The main objective was to verify whether IFNs treatment in Secondary Progressive Multiple Sclerosis (SPMS) is more effective than placebo in reducing the number of patients who experience disability progression.

Οι ιταλοί νευρολόγοι ερευνητές θέλησαν να δουν αν η θεραπεία με ιντερφερόνη στους ασθενείς με δευτεροπαθώς προϊούσα μορφή της νόσου είναι πιο αποτελεσματική από το πλασέμπο στη μείωση του αριθμού των ασθενών που βιώνουν επιδείνωση.  Εν ολίγοις, εμποδίζει η ιντερφερόνη το progression στους progressive?  Γι αυτό το σκοπό έψαξαν στη βάση του Cochrane για όλες τις σχετικές έρευνες που έγιναν μεταξύ 1995 και 2011, ώστε να συλλέξουν τελικά πέντε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες με σύνολο 3122 ασθενών - οι 1829 σε ιντερφερόνη και οι 1293 σε εικονικό φάρμακο/placebo.

Με την πίστη πως τα συμπεράσματά τους είναι οριστικά και πως στο μέλλον δε θα γίνονται ξανά έρευνες για ιντερφερόνες τώρα που υπάρχουν πρωτοπόρα φάρμακα, οι συγγραφείς έχουν να καταθέσουν τα εξής:

Η ιντερφερόνη δε μειώνει τη συσσώρευση μόνιμης αναπηρίας στους SP, αλλά της βραχυπρόθεσμης αναπηρίας, αυτής που συνδέεται με την υποτροπή (φλεγμονή), σε όσους ασθενείς κάνουν και υποτροπές.  Ο αντιφλεγμονώδης χαρακτήρας της ιντερφερόνης, όμως, δε δύναται να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου.

IFN beta does not prevent the development of permanent physical disability in SPMS. We were unable to verify the effect on cognitive function for the lack of comparable data. This treatment significantly reduces the risk of relapse and of short -term relapse-related disability.Overall, these results show that IFNs' anti-inflammatory effect is unable to retard progression, when established. In the future, no new RCTs for IFNs versus placebo in SPMS will probably be undertaken, because research is now focusing on innovative drugs. We believe that this review gives conclusive evidence on the clinical efficacy of IFNs versus placebo in SPMS.

Μία τέτοια συγκεντρωτική μελέτη δεκαεφτά ετών είναι αφορμή να ειπωθούν, ξανά, τα αυτονόητα και εκ μέρους μας: τα φάρμακα επιδρούν θετικά στις εστίες και τις υποτροπές, αλλά η σχέση εστιών και αναπηρίας δεν είναι γνωστή, ενώ οι υποτροπές δεν είναι δείκτης αναπηρίας - σαφώς καλύτερος δείκτης, π.χ., φαίνεται να είναι ο σίδηρος.  Η ασθένεια έχει εκφυλιστικό χαρακτήρα από την αρχή, και η αντιμετώπιση των φλεγμονών δεν αρκεί καθόλου για να μην εκδηλωθεί και η επιδείνωση.

Μία τέτοια έρευνα, βέβαια, μπορεί κάποιος να την ερμηνεύσει ως εξής: ναι, τα φάρμακα δε βοηθούν στους progressive, γι αυτό οι νευρολόγοι πλέον στηρίζουν το aggressive treatment και χορηγούν ιντερφερόνη και από το πρώτο επεισόδιο, ώστε να καθυστερήσει, όσο γίνεται, η δευτεροπαθώς προϊούσα μορφή της νόσου.

Η άλλη ιδέα είναι πως είμαστε όλοι progressive και τα φάρμακα δε θα βοηθήσουν ούτε και αυτόν που θα τα πάρει από το πρώτο του επεισόδιο.

Όπως και να έχει, οι νευρολόγοι θυμήθηκαν τώρα μόνο να ανακεφαλαιώσουν την αχρηστεία της ιντερφερόνης - τώρα που υπάρχουν τα φάρμακα νέας γενιάς.  Σήμερα το Gilenya είναι η νέα ιντερφερόνη, για το οποίο είμαι σχεδόν σίγουρη τι θα λένε σε δεκαπέντε χρόνια.