Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Η ιστορία επαναλαμβάνεται.

Ο Edward S. Weiss διατηρεί ιστοσελίδα με τίτλο Forgotten Research, και σκοπό να συλλέξει εκεί ιατρικές έρευνες, αντικείμενα μελέτης και φαρμακευτικά παρασκευάσματα που απορρίφθηκαν χωρίς να έχει αποδειχθεί η μη χρησιμότητά τους.


Ξεχασμένη έρευνα

Όπως αναφέρει στον πρόλογο της ιστοσελίδας του, πολλές νέες και υποσχόμενες επεμβάσεις παρεμποδίζονται από το να τύχουν ευρείας αποδοχής επειδή η υφιστάμενη επιστημονική κοινότητα θεωρεί άλλες τάσεις κυρίαρχες.  Για να αναφέρω ένα παράδειγμα, ενώ έως το 1930 η φλεβική θεωρία για την πολλαπλή σκλήρυνση ήταν ισχυρή, η εξέλιξη εμβολίων και η έρευνα για τους ιούς, που ήταν η κυρίαρχη τάση εκείνης και των επόμενων δεκαετιών, έστρεψε το ενδιαφέρον του πλήθους, επιστημονικού και μη, σε μία ιογενή προέλευση της πολλαπλής σκλήρυνσης, με την ελπίδα πως έτσι η νόσος θα αντιμετωπιστεί επιτυχώς, όπως αντιμετωπίστηκε το 1950 η πολιομυελίτιδα.


Ο Edward Weiss συνέγραψε άρθρο σχετικά με την φλεβική θεωρία στην πολλαπλή σκλήρυνση, και πώς αυτή συνιστά άλλη μία ξεχασμένη έρευνα του παρελθόντος, η οποία επανέρχεται στο προσκήνιο ακολουθώντας τον κανόνα της επιστημονικής επανάστασης που προτείνει ο Thomas Kuhn (The Structure of Scientific Revolutions): η έρευνα είναι ένα παζλ, οι διαστάσεις της είναι ξεκάθαρες, το σχήμα των κομματιών που λείπουν είναι διακριτό, μένει να συνταιριάξει κανείς τα κομμάτια.  Αν σου μείνουν κομμάτια στο χέρι που δεν ταιριάζουν πουθενά, μάλλον πρέπει να σκεφθείς το ενδεχόμενο πως το παζλ απεικονίζει κάτι άλλο από αυτό που εσύ πας να δείξεις.


Όταν συμβαίνει αυτό, η εξέλιξη στην έρευνα παίρνει το χαρακτήρα του paradigm shift: ένα νέο μοντέλο αντικαθιστά εντελώς το προηγούμενο.


Μετατόπιση παραδείγματος

Ο Edward Weiss αναφέρει χαρακτηριστικά το παράδειγμα του πεπτικού έλκους.  Από τον δέκατο έκτο αιώνα, αυτό αποδιδόταν στα οξέα του στομάχου, με αποτέλεσμα να θεωρούνται το άγχος και τα πικάντικα φαγητά υπεύθυνα για την πρόκλησή του.  Και ενώ το 1875 υπήρχε η υπόνοια πως συγκεκριμένα βακτήρια είχαν ρόλο στην παθογένεσή του, χρειάστηκε να έρθει το 1950 για να σημειωθεί η πρώτη επανάσταση: ο  Γιάννης Λυκούδης θεράπευσε τον εαυτό του και ακόμη έναν ασθενή με τη χρήση αντιβίωσης.  Η αντιμετώπισή του απορρίφθηκε, ενώ επιβλήθηκε ακόμη και πρόστιμο στον έλληνα γιατρό.  Ακόμη και το 1980 που ο Marshall ήπιε ο ίδιος μέρος της καλλιέργειας του βακτηρίου (H. pylori), προκειμένου να πείσει την επιστημονική κοινότητα πως αυτή είναι η αιτία του έλκους, και όντως αρρώστησε μετά από αυτό, ακόμη και τότε λοιπόν η επιστημονική κοινότητα δεν ήταν πλήρως πεπεισμένη.


Πεπτικό έλκος

Οι Marshall και Warren πήραν Νόμπελ για την ανακάλυψή τους μόλις το 2005.


Κανείς δε θα πιστέψει έναν ασθενή που νιώθει καλά μετά την αγγειοπλαστική.  Κανείς, όμως, ταυτόχρονα δεν προτίθεται να κλείσει τις σφαγίτιδές του ώστε να δει τις συνέπειες.  Κάποτε ασθενείς πέθαιναν από πεπτικό έλκος.  Σήμερα, μετά την επαναστατική ανακάλυψη του Ζαμπόνι, σημειώνεται μία σημαντική νευρολογική αδράνεια.  Όμως, μετά από τόση γνώση, ποιός θέλει να δώσει άφεση ευθύνης;


"After such knowledge / what forgiveness?" (T. S. Eliot)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου