Paradigm Shift

Ο όρος paradigm shift χρησιμοποιείται όταν στην επιστήμη μία νέα ανακάλυψη αλλάζει επαναστατικά το μοντέλο κατανόησης ενός συγκεκριμένου αντικειμένου - ελληνικά θα μπορούσε μάλλον να αποδοθεί ως μετατόπιση παραδείγματος.

Η επιστήμη κατασκευάζει μοντέλα κατανόησης του κόσμου και πορεύεται με αυτά.  Η ίδια η επιλογή της επιστήμης για την κατανόηση του κόσμου είναι ένα τέτοιο μοντέλο, σε αντιδιαστολή με τη μαγεία (προϊστορικοί χρόνοι) ή τη θρησκεία (ιστορικοί χρόνοι ως την Αναγέννηση).  Ο Διαφωτισμός εισήγαγε την επιστήμη ως μοντέλο κατανόησης του κόσμου.  Η ίδια η επιστήμη χωρίστηκε σε αντικείμενα που μελετούν επιμέρους κατηγορίες.

Στην πορεία εξέλιξης της επιστήμης, συνέβησαν αρκετά τέτοια paradigm shifts, τα οποία είναι αναγκαστικά, αφού υπαγορεύονται από νέα γνώση και ανακαλύψεις.  Η μετατόπιση από το γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστημα είναι τέτοια μετατόπιση παραδείγματος, όπως και η παραδοχή της Δαρβινικής θεωρίας της εξέλιξης σε σχέση με τη θεωρία του Λαμάρκ ή ακόμη και το σύμπαν της σχετικότητας του Αινστάιν σε σχέση με την αμετάβλητη Νευτώνεια φυσική.

Η μετατόπιση παραδείγματος γίνεται συχνά με δραματικό τρόπο, ανάλογα με το μέγεθος της επιστημονικής γνώσης που πρέπει να αλλαχθεί ή απορριφθεί.  Γιατί το αναφέρω;  Γιατί paradigm shift όρισε ο Haacke το CCSVI και τη μελέτη της MS στη μετά Ζαμπόνι εποχή, εξηγώντας πως, αντί να ψάξουμε μέσα στο κεφάλι την αιτία της MS, ίσως πρέπει να δούμε λίγο πιο κάτω από αυτό.

Although evidence of venous involvement has been known for a long time, pioneering efforts
in this direction have basically been ignored until Zamboni et al demonstrated the presence of
stenoses in MS patients. This is truly a paradigm shift, where one must look outside the brain, in
this case the cardiovascular system, to understand the source of the brain’s problem in MS.