Πρωτόκολλο υπερήχου

Ήδη στο περσινό συνέδριο ISNVD είχαν διατυπωθεί προτάσεις για τη θέσπιση ενός αναλυτικού πρωτοκόλλου υπερήχου, με συγκεκριμένη μεθοδολογία και αναθεωρημένα κριτήρια, προκειμένου να προσπελασθεί η διαφορά, μεταξύ ερευνητικών κέντρων, στα αποτελέσματα συσχέτισης του CCSVI με την MS.

Aν και ο χρυσός κανόνας της διάγνωσης είναι επίσημα η επεμβατική φλεβογραφία, το πρωτόκολλο υπερήχου αναθεωρήθηκε εξίσου.  Ακολουθούν οι συστάσεις που οδήγησαν στην αναθεώρησή του:

Screening for CCSVI using ultrasound

Τα νέα κριτήρια, από τα οποία εξακολουθούν να απαιτούνται δύο τουλάχιστο για τη διάγνωση με CCSVI, είναι:

1.

α) Αμφίδρομη ροή σε μία ή δύο από τις σφαγίτιδες και στις δύο θέσεις ή αμφίδρομη ροή στη μία θέση και απουσία ροής στην άλλη θέση

ή

β) Αντίστροφη ή αμφίδρομη ροή σε μία ή δύο σπονδυλικές φλέβες, και στις δύο θέσεις.

2.

Αμφίδρομη ροή στους ενδοκρανιακούς κόλπους και τις ενδοκρανιακές φλέβες (θεωρείται προστιθέμενο κριτήριο).

3.

α) Μείωση του εμβαδού διατομής της σφαγίτιδας στην οριζόντια θέση σε λιγότερο από 0.3 cm2, χωρίς αύξηση αυτού κατά τη δοκιμασία Valsava.

ή

β) Ενδοαυλιακές ανωμαλίες, όπως κακοφτιαγμένες βαλβίδες, με συνακόλουθη αλλαγή στην αιμοδυναμική

4.

α) Απουσία ανιχνεύσιμης ροής στις σφαγίτιδες και/ή τις σπονδυλικές φλέβες, παρά τις συνεχόμενες βαθιές εισπνοές, και στις δύο θέσεις

ή

β) Απουσία ανιχνεύσιμης ροής στις σφαγίτιδες και/ή τις σπονδυλικές φλέβες στη μία θέση, παρά τις συνεχόμενες βαθιές εισπνοές, και αμφίδρομη ροή στην άλλη θέση, στην ίδια πλευρά.

5.

α) Το εμβαδό διατομής της σφαγίτιδας είναι μεγαλύτερο στην όρθια θέση, παρά στην ξαπλωτή

ή

β) Το εμβαδό διατομής της σφαγίτιδας εμφανίζεται χωρίς διαφοροποίηση στις δύο θέσεις.

Συμψηφισμός αυτών των κριτηρίων δίνει τον τελικό βαθμό ανεπάρκειας που εμφανίζει κάθε ασθενής.  Με το όνομα Venous Hemodynamic Insufficiency Severity Score (VHISS), αυτός ο βαθμός ποικίλλει από 0 έως 16, και προκύπτει από το άθροισμα των επιμέρους βαθμών σφοδρότητας κάθε κριτηρίου.  Η χρήση αυτής της κλίμακας θυμίζει πως το CCSVI δεν είναι μία απόλυτη σχέση παθολογίας-συμπτωμάτων (ή έχεις ΧΕΝΦΑ και έχεις συμπτώματα ή δεν έχεις και είσαι καλά, δηλαδή), αλλά μία κατάσταση της οποίας η ένταση ποικίλλει από ασθενή σε ασθενή, ακόμη και από "υγιή" σε υγιή, εφόσον εμφανίζεται και σε αυτούς.

Στο πρωτόκολλο υπάρχουν αναλυτικές οδηγίες για την εκτέλεση υπερήχου και θεωρητική εισαγωγή πάνω στη φλεβική απομάκρυνση του αίματος από τον εγκέφαλο.

To άλλο καινούριο στοιχείο που αναφέρεται σε αυτό το paper είναι η διατύπωση των πέντε, πλέον, τύπων CCSVI, έναντι των τεσσάρων αρχικών του Zamboni.  Ο τύπος που προστέθηκε είναι αυτός που αφορά στένωση μίας μόνο σφαγίτιδας, όπως προέκυψε από τις φλεβογραφίες των Ludyga και Simka, και φαίνεται να αφορά μεγάλο ποσοστό ασθενών (30-36%), τύπος που μάλλον δε θα έβρισκε σύμφωνους όσους πραγματοποιούν φλεβογραφία με IVUS, αφού σε αυτούς η εμπλοκή της αζύγου ξεπερνάει το 80% των ασθενών.  Το αναφέρω όμως γιατί, σύμφωνα με τον Schelling, η ύπαρξη βλάβης σε μία μόνο σφαγίτιδα μπορεί να γίνει προβληματική όταν είναι κλειστή ή πολύ μικρή η συμβολή των δύο κόλπων στο κεφάλι, το σημείο δηλαδή που οι δύο σφαγίτιδες συγκοινωνούν (confluens of sinuses), παραλλαγή που συναντάται περίπου στο 1% του πληθυσμού.