Θρόμβωση έπειτα από υψηλή δόση ενδοφλέβιας κορτιζόνης

Η υψηλή δόση ενδοφλέβιας κορτιζόνης κατά τη διάρκεια μίας υποτροπής αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικής θρόμβωσης, λέει έρευνα του Πανεπιστημίου της Τεχεράνης.

Venous Thrombosis in Multiple Sclerosis Patients after High-Dose Intravenous Methylprednisolone: The Preventive Effect of Enoxaparin

366 ασθενείς με την υποτροπιάζουσα μορφή της νόσου έλαβαν είτε πενταήμερη κορτιζόνη ενός γραμμ. την ημέρα είτε το προηγούμενο σχήμα ταυτόχρονα με Enoxaparin (αντιπηκτική αγωγή).  Από αυτούς, θρόμβωση εμφανίστηκε μόνο στην ομάδα των πρώτων - σε πέντε ασθενείς από τους 188.

Αυτό που είναι ρουτίνα για τους ασθενείς που βιώνουν μία μεγάλη υποτροπή, η νοσηλεία και το πενταήμερο σχήμα κορτιζόνης δηλαδή, έχει σχετιστεί και στο παρελθόν με περιπτώσεις εγκεφαλικής θρόμβωσης σε ασθενείς με σκλήρυνση που έχουν υποστεί και οσφυονωτιαία παρακέντηση - μία από τις καταγεγραμμένες περιπτώσεις κατέληξε και σε θάνατο.

Cerebral thrombophlebitis in three patients with probable multiple sclerosis. Role of lumbar puncture or intravenous corticosteroid treatment.

Cerebral venous thrombosis after lumbar puncture and intravenous steroids in two patients with multiple sclerosis

Η έρευνα της Τεχεράνης αναφέρει πως παρατηρείται και εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση στα κάτω άκρα των ασθενών με σκλήρυνση.

Mean age, gender ration, mean annual relapse rate, and EDSS were similar in both groups of patients (P > 0.05). Of 188 patients who received only IVMP (130 female and 58 male) with a total of 855 relapses, 5 developed venous thrombosis (0.37% per patient per year and 0.58% per each course of IVMP).

Two females aged 32, 37 and one male aged 39 had DVT involving lower extremities; 2 happened at day 7 and 10 in the first course, 1 at day 10 in the second course, respectively, and another 2 females aged 35 and 39 developed CVT involving the left sigmoid and sagittal sinuses, respectively, at days 5 and 15 during the first and fifth course of therapy

Αυτό που μου λέει εμένα η έρευνα της Τεχεράνης είναι η υποτίμηση του σχήματος ωφέλειας-κινδύνου, πάνω στο οποίο προωθούνται και συνταγογραφούνται πρακτικές για μία ασθένεια η οποία, για τους νευρολόγους, παραμένει άνευ αιτίας.  Άξια απορίας είναι εξίσου η τακτική πολλών νευρολόγων να προτείνουν κορτιζόνη άκριτα, ακόμη και εκτός υποτροπών, ως προληπτικό σχήμα σε μηνιαία βάση ή ως σχήμα μετάβασης από τη μία θεραπεία στην άλλη - π.χ., μετά τη διακοπή του Tysabri.

H οσφυονωτιαία παρακέντηση διατηρεί εξίσου αμφιλεγόμενη σχέση με τις περιπτώσεις εγκεφαλικής θρόμβωσης, αν και οι ερευνητές από Τεχεράνη δηλώνουν πως μπορει να δειχθεί τελικά ότι η σκλήρυνση από μόνη της προδιαθέτει σε καταστάσεις θρόμβωσης.

Anecdotal reports in recent years may suggest that MS per se may provide a suitable background for VT [17, 24, 27].

Οι συγγραφείς προτείνουν τελικά την ταυτόχρονη χρήση αντιπηκτικής αγωγής, καθώς φαίνεται, λένε, πως η θρόμβωση μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του σχήματος κορτιζόνης ως μέσου καταστολής της υποτροπής.

Ωραία.  Πρόκληση θρόμβωσης σε ασθενείς που πάσχουν από εγκεφαλονωτιαία φλεβική ανεπάρκεια.  Περίπτωση ασθενούς που πέθανε εξ αιτίας της, και πολλές περιπτώσεις ασθενών που εμφάνισαν θρόμβωση επίσης μετά την οσφυονωτιαία παρακέντηση, χωρίς όμως να έχει αποδειχθεί ο αιτιακός ρόλος της τελευταίας.  855 υποτροπές μέσα σε εφτά χρόνια για τους 188 ασθενείς που έκαναν κορτιζόνη, με όποιο κόστος (το οικονομικό το αναλύσαμε πρόσφατα).  Πολλοί ασθενείς που κάνουν κορτιζόνη σήμερα.

Η ιατρική ηθική επιτάσσει το primum non nocere (first do no harm - πρώτον, μη βλάψεις).  Αλλά η ηθική αυτή επιταγή εφαρμόζεται καλύτερα σε ασθένειες με γνωστές παθολογίες, θα σου πουν οι θεράποντες.  Στην αγνώστου αιτίας, ανίατη και αθεράπευτη σκλήρυνση, κάθε πρακτική δικαιολογείται.  Σκλήρυνση είναι αυτή, τι να κάνουμε, αν ξέραμε την αιτία της θα ήταν όλα πιο απλά.