Η θεραπεία του CCSVI: νευρολογικά και αγγειολογικά συμπεράσματα

Τον Δεκέμβριο του 2009, σε περιοδικό Αγγειοχειρουργικής, ο Paolo Zamboni εξέδωσε εργασία που αποτύπωνε, εν είδει συμπερασμάτων, τα  πρώιμα αποτελέσματα των πρώτων 65 ασθενών που αυτός διέγνωσε και θεράπευσε.  Τα αποτελέσματα κρίνονται τόσο σε αγγειακό επίπεδο όσο και σε νευρολογικό, η δε εργασία του είναι διαθέσιμη με τον τίτλο:

A prospective open-label study of endovascular treatment of chronic cerebrospinal venous insufficiency.

Σε προηγούμενο άρθρο αναλύσαμε πως αυτοί οι 65 ασθενείς με MS αποτελούνταν από 35 RR, 20 SP και 10 PP, ενώ από τις φλεβογραφίες τους προέκυψαν οι τέσσερις τύποι CCSVI, όπου τύπος Α: (30% των ασθενών) στένωση αζύγου και μίας σφαγίτιδας, τύπος Β: (38%) στένωση δύο σφαγίτιδων και αζύγου, τύπος Γ: (14%) στένωση σφαγίτιδων με φυσιολογική άζυγο, και τύπος Δ: (18%) στένωση αζύγου, κατώτερων κοιλιακών φλεβών και φλεβών οσφυϊκής μοίρας, ενίοτε (50%) και σφαγίτιδας.  Οι τύποι Α και Γ δεν εντοπίστηκαν σε κανέναν από τους Primary Progressive ασθενείς, οι οποίοι στη συντριπτική πλειοψηφία τους ανήκαν στην ομάδα Δ.

Ο πρόλογος της εργασίας αναφέρει πως οι βαλβίδες των σφαγίτιδων δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς από την ιατρική, καθώς είναι το μόνο ζευγάρι βαλβίδων που μεσολαβεί ανάμεσα στην καρδιά και τον εγκέφαλο - εννοώντας, κατά την άποψή μου, πως η μοναδικότητά τους τις καθιστά δυο φορές πιο σημαντικές όταν έχουν πρόβλημα.

Ο Zamboni υπενθυμίζει πως, σύμφωνα με τη δική του μελέτη, το CCSVI εντοπίζεται σε ασθενείς με κλινικά διεγνωσμένη MS, με μέση διάρκεια της ασθένειας στον χρόνο τα 6 έτη.   Αποκλείστηκαν από την προκαταρκτική αυτή μελέτη ασθενείς που είχαν πάρει κορτιζόνη τουλάχιστο 30 ημέρες πριν, καθώς η λήψη της θα επηρέαζε τα τελικά αποτελέσματα της αγγειοπλαστικής - δεν απορρίφθηκαν, ωστόσο, ασθενείς που λάμβαναν ανοσοτροποποιητικά.

Εφόσον οι ασθενείς βρέθηκαν θετικοί στο CCSVI, ο Zamboni προχώρησε σε επεμβατική φλεβογραφία και αγγειοπλαστική.  Η προσέγγισή του ήταν συντηρητική: χρησιμοποίησε πίεση μόνο 6 Atm αρχικά, τόσο για την άζυγο όσο και για τις σφαγίτιδες - δύο χρόνια μετά, η εμπειρία δείχνει πως οι σφαγίτιδες ευτυχώς αντέχουν ακόμη και περισσότερες από 20 Atm.    Για την άζυγο, η διαστολή κρατούσε από 30 έως 60 δευτερόλεπτα και επαναλαμβανόταν πολλές φορές, για τις δε σφαγίτιδες η πίεση έφτανε ακόμη και τις 18 με 20 Atm όταν υπήρχε αντίσταση στην περιοχή της βαλβίδας.

Αποτελέσματα στο επίπεδο των φλεβών: η άζυγος ανταποκρίθηκε καλύτερα στην αγγειοπλαστική, ακόμη και αν είχε προβλήματα μεμβρανών, υποπλασίας ή στριψίματος.  Η διάρρηξη των μεμβρανών ήταν 100% επιτυχής στον χρόνο, ενώ η παρουσία στριψίματος απαίτησε, σε μία περίπτωση, την τοποθέτηση στεντ.  Οι σφαγίτιδες είχαν σημαντικό ποσοστό επαναστένωσης στους έξι μήνες (47%), με κορυφαία χρονική στιγμή εμφάνισης της επαναστένωσης τον όγδοο με ένατο μήνα.

Αποτελέσματα σε νευρολογικό επίπεδο: αυτά μετρήθηκαν βάσει α.  εξέλιξης της νόσου β. αριθμού υποτροπών, γ. μαγνητικής εικονας, δ. ποιότητας ζωής.

α.  οι ασθενείς RR είχαν μέγιστη βελτίωση στους 18 μήνες, ενώ οι SP και PP είχαν κάποια οφέλη έως τους 6 μήνες, όχι όμως επιπλέον βελτίωση μέχρι τους 18.

β.  οι ασθενείς που ήταν άνευ υποτροπών έναν χρόνο πριν την επέμβαση ανέρχονταν στους 27%.  Μετά την επέμβαση, το ποσοστό αυτό ανέβηκε στο 50%.  Είναι χαρακτηριστικό πως δε βίωσαν υποτροπή μόνο αυτοί που απεκατέστησαν το CCSVI επιτυχώς.

γ.  Το ποσοστό των ασθενών με ενεργές εστίες στη μαγνητική μειώθηκε από 50% σε 12%.

δ.  πνευματικές και σωματικές δεξιότητες βελτιώθηκαν σημαντικά στους RR, ενώ ήταν περιορισμένη η βελτίωση των SP και PP.

Η επέμβαση αποδείχτηκε ασφαλής και ανεκτή.  Τη χρονική στιγμή της έκδοσης της εργασίας, δεν είχε αποδειχθεί η εμβρυολογική προέλευση αυτών των ανωμαλιών.  Η ύπαρξή τους λειτουργεί ως υπόθεση για την δράση του CCSVI ως ανωμαλίας που πυροδοτεί την MS.

Μία σπάνια ανωμαλία των PP, η αγενεσία των φλεβών της οσφυικής μοίρας, θεωρήθηκε αθεράπευτη - τα σημαντικότερα, άλλωστε, προβλήματα των PP βρίσκονται στην σπονδυλική στήλη, η οποία αποχετεύεται από τις φλέβες που πάσχουν.

Η εργασία υπενθυμίζει πως οι στενώσεις/βλάβες είναι συνδυασμένες, πάσχουν, δηλαδή, περισσότερα του ενός "κλαδιά" του "φλεβικού δέντρου".  Τουλάχιστο για τον εγκέφαλο, έχει δειχθεί πως υπάρχει καθυστέρηση στον χρόνο απομάκρυνσης του αίματος.  Οι εστίες του νωτιαίου μυελού είναι διαφορετικές, και για αυτές υπάρχει κατατοπιστική περιγραφή από τον Dr. Schelling σε σχετική υποενότητα στη φλεβική θεωρία στο μπλογκ μας.