Ποιός πληρώνει τον νευρολόγο σου?

Who else is paying your doctor?

Τον περασμένο Μάη, η Merck Serono αναγκάστηκε να πληρώσει 44.3 εκατομμύρια δολάρια για την παράνομη προώθηση του Rebif στη σκλήρυνση, όταν για επτά συναπτά έτη, από το 2002 έως το 2009, έστελνε νευρολόγους σε, υποτίθεται, εκπαιδευτικά σεμινάρια και ημερίδες.

Θα μπορούσες να είσαι εκείνος ο ασθενής, που παρακολούθησε το 2007 την ημερίδα με τίτλο "Νέα δεδομένα στην πολλαπλή σκλήρυνση", στην οποία ο γιατρός υποτίθεται θα σε επιμόρφωνε πάνω στη νόσο, αλλά στην ουσία μίλησε πέντε λεπτά για την (αυτοάνοση) νόσο και αμέσως μετά σου παρουσίασε τη δράση του Ρεμπίφ.  Κι εσύ το πήρες.

Το άρθρο που δημοσιεύεται αυτόν τον μήνα στην περιοδική έκδοση Νευρολογία Τώρα, σου θυμίζει ότι έχεις υποχρέωση, όχι μόνο δικαίωμα, να γνωρίζεις τα οικονομικά συμφέροντα του νευρολόγου σου, πριν λάβεις οποιαδήποτε αγωγή σου συνιστά.  Ειδάλλως μπορεί να καταλήξεις να διαπιστώσεις κι εσύ, όπως μία από τις ασθενείς στην Αμερική, ότι ο γιατρός της έπαιρνε 300.000 δολάρια από φαρμακευτικές για να της δίνει το φάρμακο που της έδινε.

Αλήθεια, στην παραδεδειγμένα ανίατη και αθεράπευτη σκλήρυνση, τί κάνει τον ένα νευρολόγο καλύτερο από τον άλλο;  Γιατί κάποιος θεωρείται "κορυφαίος" νευρολόγος;  Μήπως γιατί είναι πιο ακριβοπληρωμένος, περισσότερο διαπλεκόμενος, περισσότερο γνωστός στους κατεστημένους κύκλους;  Να σας πώ κάτι;  Το 2010, πριν τη διάγνωση, πήγα στον καλύτερο νευρολόγο, και πρόεδρο της Ευρωπαικής Νευρολογικής Εταιρείας, για να μου πάρει 150 ευρώ χωρίς απόδειξη και να μου πει πως "μην επιμένετε, σας λέω οι ημικρανίες σας δεν έχουν σχέση".

Από το 2013 στην Αμερική οι ασθενείς θα έχουν πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων στις οποίες θα αναλύονται οι οικονομικές συναλλαγές και σχέσεις των γιατρών τους, ώστε να γνωρίζουν εκ των προτέρων οι ασθενείς πόσο προκατειλημμένοι μπορεί να είναι οι γιατροί όταν συνταγογραφούν κάτι.  Μεταξύ τους οι γιατροί φοβούνται πως το νέο αυτό σχήμα θα τους κάνει λιγότερο πρόθυμους να συνεργάζονται με τις απαραίτητες φαρμακοβιομηχανίες, και πως πιθανόν θα υπάρξουν καθυστερήσεις στους σχεδιασμούς νέων ανταγωνιστικών φαρμάκων.  Ερωτηθέντες όμως οι ασθενείς, είπαν πως θέλουν να γνωρίζουν τα συμφέροντα των γιατρών, και μάλιστα το 51% αυτών δήλωσαν πως ακόμη και αμοιβή από φαρμακευτική ίση ή μικρότερη των 500 δολαρίων θα τους έκανε να ξανασκεφτούν την αγωγή που συνιστά ο γιατρός.

Αρκετοί ντρέπονται να ρωτήσουν τον νευρολόγο τους, αυτόν τον ογκόλιθο γνώσης, σοφίας και αυταξίας, για τα οικονομικά του συμφέροντα.  Με δεδομένες όμως τις σχέσεις γιατρών και φαρμακοβιομηχανίας, ειδικά σε χρόνιες ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια ή η σκλήρυνση, είναι αφέλεια να μην υποψιαστείς καν το ερώτημα.  Για την ακρίβεια, ο γιατρός που υπογράφει το άρθρο, σε προτρέπει να αναρωτηθείς τα παρακάτω, και αν σε κάτι απαντήσεις με δυσπιστία, να το ξανασκεφτείς πριν πάρεις αγωγή:

Were you prescribed a therapy but not offered any explanation or scientific data as to support why it is superior to others?Were you not provided with any information about alternative medications or treatments?

* Were you given free samples from the office to get you started? Although many doctors provide free samples in order to help patients with financial limitations, these patients may end up paying for a more expensive drug down the line.

* Did you see drug company logos on pens, mugs, pads, or reflex hammers in the office or exam room, or on print materials in the waiting room?

Σου έδωσε θεραπεία αλλά δε σου έδωσε ικανοποιητικές εξηγήσεις γιατί σου δίνει αυτή, και όχι άλλη;  Σου έδωσε πληροφορίες για εναλλακτικές θεραπείες ή αγωγές;  Σου διέθεσε δωρεάν δείγματα στο γραφείο του;  Είδες διαφημιστικά συνθήματα σε στυλό, κούπες, ή και σε νευρολογικά σφυράκια στο γραφείο του;

Στην περίπτωσή μας, με δεδομένες τρεις τουλάχιστο πρόσφατες έρευνες για την αχρηστεία της ιντερφερόνης στη σκλήρυνση μακροπρόθεσμα, αν ο νευρολόγος σου σου προτείνει αβονέξ σήμερα, μπορείς να θεωρήσεις πως είτε τελείως αδιάβαστος είναι, είτε διαβασμένος αλλά καλοπληρωμένος.

Παρόμοια ερωτήματα πρέπει να διατυπώσεις, πριν συμμετάσχεις σε κλινική μελέτη.

Do you or your family own any patents or significant stock holdings for the drug or device being studied?

* Do you receive any payments beyond those for the actual performance of the study—for example, extra incentives such as enrollment fees?

* What are all my options for treatment, especially those not related to this or any other study?

* What happens if I am injured in the clinical trial, or if my neurologic condition worsens? Who is responsible for payment for my injuries or worsening in those contexts? Will you provide treatment if there are complications or worsening of my underlying condition?

Τελευταίο, και πολύ σημαντικό: την επόμενη φορά που θα παραστείς σε ημερίδα κάποιου συλλόγου για τη σκλήρυνση, στην οποία θα μιλήσει άλλος ένας κορυφαίος νευρολόγος για τα "νεώτερα νεώτερα δεδομένα", ο οποίος στο τέλος, τσουπ, ωραία και καλά θα παρουσιάσει και το Gilenya, έχεις υποχρέωση να ρωτήσεις τον γιατρό αν η εκδήλωση σπονσοράρεται από φαρμακευτική ή αν ο ίδιος έλαβε αμοιβή για να είναι εκεί.  Η αθώα κυρία με σκλήρυνση στο βάθος δε γνωρίζει πόσο προκατειλημμένος είναι ο γιατρός που μιλάει, όταν τα φαγητά και τα ταξίδια του τα πληρώνει η Novartis.  Το κοινό πρέπει να γνωρίζει, έστω με τη μορφή ανακοίνωσης στην αρχή και στο τέλος της ημερίδας, πως "η σημερινή συνάντηση χρηματοδοτείται από τη Novartis, με την οποία συνεργάζεται ο κορυφαίος μας ομιλητής".  Τελεία.  Αν δεν το κάνουν, σε παραπλανούν, βγάζουν λεφτά, και προωθούν αβέβαια φάρμακα.  Αν δε ρωτήσεις, ή αναρωτηθείς, έχεις συνευθύνη στη διατήρηση αυτής της κατάστασης.

“In my experience, speakers at these kinds of events run the gamut from providing accurate, balanced information on the one hand, to really pushing the product on the other,” observes Dr. Bernat. “There should be clear disclosure at the beginning of talks, especially to patients, because they may assume that the speaker is providing unbiased information. If it's sponsored by industry, the audience should be told upfront that the speaker is being paid by a manufacturer,” he says.